Woningcorporatie, zorg- en welzijnsorganisaties slaan handen ineen om mensen met dementie langer thuis te laten wonen

Dinsdag 3 maart jl. overhandigde Wilma Heesen, wethouder met portefeuille participatie van de gemeente Lochem het Evaluatierapport Wonen met dementie in Gorssel aan gedeputeerde Josan Meijers. Heesen noemde het hartverwarmend hoe de Lochemse lokale partijen dit project hebben opgepakt en aan de slag zijn gegaan. Vanuit hun eigen betrokkenheid met de doelgroep, kijken naar wat voor hun mogelijk is en past binnen hun werkgebied. Een korte impressie van deze bijeenkomst rondom de pilot Wonen met dementie in Gorssel.

Lokale welzijn-, zorg,- en wonen-partners werken samen om de bestaande woning voor mensen met dementie geschikter te maken. Het is niet dé oplossing dat mensen langer thuis kunnen wonen. Het levert wel een belangrijke bijdrage daaraan. Karin Nijkamp, projectcoördinator bij SWL is blij met de resultaten. “Samen met Spectrum en Ideon hebben we instrumenten ontwikkeld waar nu ook anderen hun voordeel mee kunnen doen.”

Hoe werkt het in de praktijk?

Wethouder Heesen interviewde de uitvoerende medewerkers van de pilot. Zo meldt trajectbegeleider Mieke ten Bokkel (Dementienetwerk Zutphen, Lochem) een cliënt zodra zij het gevoel heeft dat de woonsituatie beter geregeld kan worden: het verbeteren van de oriëntatie, de herkenbaarheid, verlichting en veiligheid in de woning zodat iemand makkelijker thuis kan blijven wonen.

Stichting Welzijn Lochem (SWL)heeft de coördinerende rol en is spin-in-het-web: zorgt voor de scholing van de vrijwilligers, afspraken en terugkoppeling met de ketenpartners en de vrijwilligers. John Schot, vrijwillige woonadviseur heeft ervaring in de psycho-geriatrie en geeft de persoonlijk woonadvies thuis. “Sinds de training heb ik meer inzicht gekregen in het belang van de woonsituatie en dat die met kleine aanpassingen, gemakkelijker en veiliger gemaakt kan worden. Het gaat bijvoorbeeld om het aanbrengen van extra contrast om dingen te zien en te herkennen, een extra brandmelder op de slaapkamer, warmwaterbegrenzer onder de fontein of wasbak zodat de bewoner zich niet verbrand.”

Bert Sluizeman is opzichter bij IJsseldal Wonen en ziet dat bewoners profijt hebben bij de aanpak. “Ik zie en hoor de twijfel bij mensen. Hebben de verbeteringen wel zin? Ik heb ook de training gevolgd en kan ze op hun gemak stellen en het nut van de voorzieningen aangeven. Ik zorg dat de werkzaamheden binnen de gestelde termijnen zijn uitgevoerd. De situatie van de bewoner kan ook zo veranderen, daarom moeten we snel zijn. De situatie is niet statisch en daarom blijven we de klant ook volgen. Voor deze pilot zijn de aangebrachte voorzieningen voor de huurders door IJsseldal Wonen betaald. Voor de uitrol, moeten we dat opnieuw bekijken.”

Langer zelfredzaam en veilig thuis wonen

Mieke ten Bokkel geeft aan dat de client weliswaar wel achteruit gaat maar dat dankzij de verbeteringen in de woning de bewoner langer zelfredzaam en veilig thuis woont. “Onze aanpak is niet dé enige oplossing; maar de opname naar een intramurale woonvorm wordt uitgesteld. Het zijn de kleine dingen die het doen en daarnaast  de samenwerking en afstemming met de uitvoerende organisaties.

Ingrid Teunissen, projectcoördinator vult aan. Wat we hebben geleerd is om de bewoner en mantelzorg tijdig te informeren en te adviseren. We kijken nu anders naar de woning, met een nieuwe bril naar de woonsituatie. We hebben korte lijnen met onze wonen en zorgpartners en stemmen onze stappen met elkaar af. Belangrijk is te weten wie wat doet zodat je de voorzieningen vlot kan uitvoeren.

Gedeputeerde Josan Meijers is verheugd met de opbrengsten van de pilot. De gemeenten kennen de opgave voor de komende jaren om voor gepaste huisvesting te zorgen voor het groeiend aantal dementerenden. Pilots zoals deze in Gorssel zijn daarom zeer waardevol. Meijers geeft aan onder de indruk te zijn van de samenwerking tussen de lokale partijen. Zij zijn betrokken, hebben de ambitie en de energie om dit project op te pakken en uit te voeren. Een goede samenwerking is niet vanzelfsprekend. Het is niet makkelijk om iedereen aan tafel te krijgen. De stichting Welzijn Gorssel als trekker vanuit de ambitie dat mensen zo lang mogelijk goed thuis kunnen blijven wonen en IJsseldal Wonen vanuit de stenen. Het zijn bouwers die een stapje verder willen gaan. Zij leveren een belangrijke bijdrage zodat ook anderen een tandje extra bijdragen.

Meijers spreekt uit ervaring. Haar vader heeft de ziekte van Alzheimer. “Ik zie wat de ziekte doet. Ik herken veel in wat uit de evaluatie komt. Het belang van de snelheid van werken en afspraken maken met de mantelzorger. Voor de mantelzorger duurt het allemaal vaak te lang. Ze zijn ongeduldig en willen dat zaken snel geregeld zijn. Wat mij aantrekt in dit project is dat afspraken zijn gemaakt over tijdsduur en snelheid van de opvolging. Je zegt van te voren hoe lang het duurt.”

Petje af voor de vrijwilliger. Die krijgt een moeilijke opdracht om een woonadvies thuis te geven. Het werken met vrijwillige woonadviseurs vindt gedeputeerde Meijers erg waardevol. Hij of zij komt in huis, krijgt toch een plek in het leven van de mantelzorger. Je bent er, geeft een vertrouwd gezicht.

Praten mét mensen met dementie in plaats van over…

Meijers noemt het verrassend wat we te weten komen over mensen met dementie als we met hen in gesprek gaan. “Zij willen serieus genomen worden. Daarom is het nagesprek zo belangrijk met de mantelzorger. Dat is ook onderdeel van jullie werkwijze van het project en is erg belangrijk.”

De gedeputeerde is blij met de opbrengst van het project. “Het rapport spreekt aan en er staan praktische dingen in. Die zullen ook onderdeel vormen van de Schatkist die de provincie dit jaar publiceert.

Meer informatie

Op 11 en 12 april organiseert Provincie Gelderland de Liever Thuis Beurs met diverse workshop (wonen met dementie, woontechniek, de marketingbouwdoos opplussen en de Huistest), om zowel professionals als vrijwilligers te inspireren.

De evaluatie Wonen met dementie in Gorssel is te downloaden op de website van Spectrum. Kijk hiervoor op http://bit.ly/1c7NGHa

Ook is een handige folder beschikbaar, zie http://bit.ly/1eUWYpp

Contactpersonen voor verdere informatie

Andrea Kuijpers, Spectrum, partner met elan, t. 06 159 555 14,  [email protected]. Andrea Kuijpers is senior adviseur bij Spectrum en begeleidt gemeenten en organisaties bij Opplusprojecten en bij de verdieping langer thuis wonen van mensen met dementie.

Karin Nijkamp, projectleider Wonen met een Plus bij de Stichting Welzijn Lochem, t. 0573 29 70 00, [email protected]

John Smeets, Spectrum, partner met elan, t. 06 – 485 73 796, [email protected], communicatieadviseur bij Spectrum, www.spectrumelan.nl

Samenwerkende partners: IJsseldal Wonen, Stichting Welzijn Lochem, Dementienetwerk Zutphen, Lochem, Ideon Dementie Professionals en Spectrum, partner met elan.